Kronika Polkowic z 1819

- 10 -

Przeto musiano i tu zaciągnąć długi; i między innymi pożyczało miasto w dniu Wincentego (Vincenti) roku 1487 trzydzieści marek czeskich groszy na dziesięć procent czynszu od katedry w Głogowie.

 

Ale i aktem sprawiedliwości dane się było cieszyć Polkowicom pod panowaniem Jana; a zdarzyło się to wtedy, gdy na rozkaz jego dwaj znakomici naonczas mężowie, kapitan Ernst Tschammer oraz Jan (Johann) Keppel, pisarz miejski w Głogowie badali spór graniczny między miastem i braćmi Janem (Hans) i Krzysztofem (Christoph) Glaubitz na ....... (Glaesersdorf) i zasądzili, ażeby Galaubitzowie tym z miasta granicę na słowo oddali.
A działo się to w dniu Jakuba 1485 roku w przytomności Kaspara Wiese i Jerzego (Georg) Knobelsdorf zu Kummernik.

 

Kiedy jednakoż Jan wskutek tak zwanej wojny głogowskiej wszystkie swoje posiadłości postradał, a nadto wyrzekł się ich 4. kwietnia 1489 roku na rzecz króla węgierskiego Mateusza (Mathias), zakończyło się panowanie głogowskich książąt z rodu piastowskiego; a po krótkich rządach Jana Korwina (Johann Corvin), syna Mateusza, przypadło księstwo głogowskie a z nim Polkowice, Władysławowi, królowi Czech, przed którym to 2. października roku 1490 stany głogowskie hołd złożyły.

 

Rozdział czwarty

 

Wydarzenia pod panowaniem czeskich i seniorów aż do nabycia praw pańskich przez miasto.

Od 1490 do 1598

 

 

Powstały nowe formy zarządzania. W miejsce ojczystych książąt przyszli gubernatorowie, postawieni przez królów do rządzenia księstwem tudzież znajdującymi się w nim dobrami królewskimi. Do zawiadywania jurysdykcją mianowano jednakowoż dla każdego regionu królewskiego sędziego dworskiego. Do regionu polkowickiego należały wsie: Arnsdorf, Bansau, Berndorf, Boeckei, Dammer, Eisemost, Ober - i Niederglaesersdorf, Gusitz,

- 11 -

Greif, Heizendorf, Herbersdorf, Heinach, Guelichen, Kunzendorf, Kummernik, Musternik, Neudorf, Neuhammer, Petersdorf, Niederpolkwitz, Parchau, Suckau, Tarnau, Toeppendorf i Zauche.

 

Król odstąpił w roku 1491 księstwo głogowskie swemu bratu Albertowi, który jednakowoż po objęciu polskiego tronu królewskiego w roku 1492 nakazał,
aby administrował nim gubernator Johann (Jan) Pollack von Cormikow. W dniach Sw. Galla 1493 był on tutaj, gdy podczas jego nieobecności w Głogowie 6 tamtejszych mieszczan, którzy sprzeciwiali się jego despotycznym ingerencjom, zostali na jego rozkaz straceni. Mimo też trwającego tyrańskiego postępowania wobec wszystkich stanów księstwa zachował on swój urząd, gdy w roku 1496 Jan Albert zwrócił kraj królowi Władysławowi; bowiem dopiero w roku 1498, gdy tenże odstąpił księstwo swemu innemu bratu, Zygmuntowi (Sigismund), pozbawiony on został swego stanowiska.

Zygmunt, który rozłożył się ze swoim dworem w Głogowie uczynił swoimi takoż sprawiedliwymi, jak i łagodnymi rządy, iż nieprawości jego poprzednika zostały zapomniane. Utworzył on w roku 1504 Wyższy Sąd Apelacyjny, zwany Sądem Mężczyzn, z sześciu właścicieli pochodzących ze szlachty pod przewodnictwem gubernatora, do którego to sądu można było apelować przeciw wyrokom sędziów nadwornych.

 

To zdarzało się tutaj jednakoż dość rzadko, bowiem późniejsza wieść powiada:

„Od każdego ruchu przed sądem, o ile ktoś skargę przeciwko wyrokowi nadwornego sędziego przed królewską karność zanosi, winien dać jednego grosza węgierskiego; jednakoż zdarza się całkiem rzadko, iż sprawy takie trzy razy tylko w dziesięciu latach się przytrafiły.” Wspomniana opłata była dochodem pańskim.

 

 

Gdy w roku 1506 książę Zygmunt został królem Polski, a księstwo przypadło na powrót Władysławowi (Wladislaus), królowi w Czechach tenże zapewnił znajdujących się u niego w domu wysłanników stanów głogowskich w niedzielę po Bartłomieju roku 1508, iż nie pójdą już więcej w obce ręce, lecz winni być wcieleni dóbr królewskich.